30 December 2022

ဘောလုံးဘုရင် ပီလီ


 ကမ္ဘာကျော် ဘရာဇီး ဘောလုံးဘုရင် ပီလီ ကွယ်လွန်သွားပါပြီတဲ့။ ပီလီဟာ ကမ္ဘာ့ဖလား သုံးကြိမ်ရဘူးတဲ့ တဦးတည်းသော ဘောသမားပါ။

.

ပထမအကြိမ်ရတော့ ၁၇ နှစ်သာ ရှိသေးပါသတဲ့။ ကျနော်စသိတဲ့ ၇၀ဝါးကပ်မှာ တတိယအကြိမ်ရပြီး အရမ်းနာမည်ကြီးနေပါပြီ။ ကျနော်တို့ ဘောလုံးကန်တတ်စက ဘောကန်ကောင်းရင် ပီလီလို့ ခေါ်ကြတဲ့အထိပါဘဲ။ 

.

သူ့အကြောင်း သတင်းစာနဲ့ အားကစားဂျာနယ်လောက်ကဘဲ မြင်ဘူးတာပါ။ ဂျာနယ်နည်းသေးသလို မဝယ်နိုင်လို့ ဆံပင်ညှပ်ဆိုင်လို နေရမှာတွေ့မှ ဖတ်ရတာပါ။ ရက်လွန်သတင်းတွေပေါ့။

.

နှစ်အနည်းငယ်ကြာတော့ ရုပ်ရှင် the world at their feet မြန်မာပြည်မှာ ရုံတင်တယ်။ ဇတ်လမ်းက ဘောရူး ကောင်ငယ်လေးတယောက် သူအားကျတဲ့ ကမ္ဘာကျော်တွေ ဝါးကပ်ကစားတာ ကြည့်ချင်လို့ ကြိုးစားတဲ့အကြောင်း ပီလီနဲ့ နာမည်ကြီးဘောသမားတွေနဲ့ ရိုက်ထားတာ။ သေချာတော့ မမှတ်မိပေမယ့် အရမ်းသဘောကျခဲ့တာရယ်၊ အရုပ်မဟုတ် အလှုပ်တွေ စကြည့်ဘူးတာရယ်ကိုတော့ မှတ်မိတယ်။

.

နောက် ပီလီပါတဲ့ ရုပ်ရှင်တကား သဘောကျခဲ့သေးတယ်။ Escape to victory လို့မှတ်မိတာဘဲ။ ဂျာမန်စစ်သုံးပန်းဖြစ်နေတဲ့ စစ်သားတွေထဲက ဘောကန်ကောင်းသူတသင်းနဲ့ ဂျာမန်စစ်တပ်အသင်း ကန်တဲ့ပွဲ။ အဲဒီကန်အပြီးမှာ အကျဥ်းစခန်း ဖောက်ပြီး ပြေးကြမယ့်ဇတ်လမ်း။ ပီလီအပြင် အခြား ကမ္ဘာကျော် ဘောသမားတွေ ပါသေးတယ်။ နာမည်ကျော် ပီလီကစ်ဖြစ်တဲ့ အမြင့်ဘောကို နောက်ပြန်ကန်သွင်းတာ ဇတ်ရဲ့ အထွတ်အထိပ်ပေါ့။

.

ပီလီအကြောင်း စာအုပ်လည်း ထွက်သေးတယ်ထင်တာဘဲ။ သူ့အတ္ထုပတ္တိပေါ့။ အဲဒီကမှ အလွန်ဆင်းရဲခဲ့တဲ့ပီလီ ကမ္ဘာကျော်သည်အထိ ဖြစ်တာသိရတာ။ အခုခေတ်လို အင်တာနက်နဲ့ ဗီဒီယို ပေါပေါများများမရှိတော့ စာအုပ်စာတမ်းတွေကဘဲ သူ့အကြောင်းသိခဲ့ရတာ။

.

နောက်အမှတ်ရတာက ၂၀ရါစုအတွက် အကောင်းဆုံး ဘောသမားရွေးကြတော့ ပီလီနဲ့ မာရာဒိုနာ အရွေးခက်နေတာဘဲ။ ပူးတွဲပေးလိုက်တယ်ထင်တယ်။ ကျနော် တဦးတည်းသဘောအရဆို ပီလီဘဲရွေးမှာ။ ဘောကန် ထူးချွန်တာချင်းတူတောင် ပီလီက ကစားတာ အရမ်းသန့်တယ်။ ညစ်ကန်တာ မတွေ့သလောက်ဘဲ။ အနိုင်လိုချင်ကြတာချင်း တူပေမယ့် သန့်သန့်ရှင်းရှင်း အနိုင်ရတာက ပိုတန်ဖိုးရှိတယ် ထင်လို့ပါ။

.

အခုတော့ သူတို့နှစ်ဦး ကောင်းကင်မှာ ဘောဝါသနာရှင်တွေကို အတူတူ သင်ပေး ဖျော်ဖြေပေးနေလောက်ပြီ ထင်ပါရဲ့။ RIP.

23 December 2022

ဝူဟန်ကိုဗစ် ဒီဇင်ဘာ နှစ်ဆယ့်သုံး၊



 တရုပ်ကြီး လိမ်နေတုံးလား။

.

မကြည့်တာ ကြာပြီဖြစ်တဲ့ ဝူစာရင်း ကြည့်မိတော့ ကမ္ဘာမှာ #ဝူနာ သန်း၆၆၀ ကျော်ပြီ။ ဂရဖ်အရ ဝူနှုန်း အနိမ့်မှာတန်းနေပေမယ့် သေနှုန်းကျပါတယ်။ စုစုပေါင်း ၆၆သိန်းကျော် ဝူကြောင့်သေခဲ့ပြီ။

.

အချို့နိုင်ငံ ဂျပန် ပြင်သစ် ဂျာမဏီတို့မှာ တချီတချီ ပြန်ဝူပေမယ့် အသည်းအသန်သံ မကြားရ။ ရာသီတုပ်ကွေးလို ဖြစ်နေပြီလား မသိ။ အမေရိကားမှာ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က ဖလူးကြောင့် ဆေးရုံတွေပြည့်လို့ သတင်းမှာတွေ့ပေမယ် #ဝူဟန်ကိုဗစ် ကြောင့်လို့မပြော။ ဆေးကုမ္မဏီတွေက ကိုဗစ်မျိုးစိတ်အားလုံး ပျောက်တဲ့ကာကွယ်ဆေး ထွက်ပြီပြောပေမယ့် သတင်းမဖြစ်တော့။

.

လူငါးသန်းဘဲရှိတဲ့ စလုံးမှာ တနေ့ ဝူတထောင်ခန့်ဖြစ်နေတုံး လူသန်းထောင့်ငါးရာခန့်ရှိတဲ့ တရုပ်ကြီးက တနေ့ ဝူသုံးထောင်ဆိုရင် ဘာအရေးကြီးလဲ။ ဇီးရိုးမဖြစ်တောင် ထိန်းနိုင်ရမယ်လေ။ တကယ်ဆို ကာကွယ်ဆေးကအစ ကာကွယ်မှု ကုသမှုတွေမှာ သုံးတဲ့ ပစ္စည်းအများစုက "တရုပ်ပြည်မှာလုပ်သည်" တွေဘဲ။ အရင်က ပိုက်ဆံအမြတ်ကြမ်းရလို့ ရောင်းစားခဲ့တယ်ဆိုရင်တောင် အခုလို အဝယ်ကျသွားတဲ့အချိန်မှာ ဆက်ထုတ်ပြီး ပြည်တွင်းသုံးသင့်တာပေါ့။ အခုကြားတာက ဆေးတောင် ပြည်ပကပြန်ပို့နေရတယ် ကြားတယ်။ အမေရိကန်က ကာကွယ်ဆေးကအစ ကူမယ်ပြောတာ လက်ခံသံ မကြားသေးဘူး။

.

တခုခုတော့ အကြီးအကျယ် လွဲနေပြီ ထင်တာဘဲ။ ဝူဟန်ကစဖြစ်ပေမယ့် တကမ္ဘာလုံး ဝူပြီး ဒုက္ခရောက်နေချိန် တရုပ်မှာ တနေ့မှ ဆယ်ယောက်လောက်ဘဲ ဝူသတဲ့။ ခုထိလည်း အားလုံးဝူတာ  လေးသိန်းဆိုတဲ့ အရည်အတွက်ဟာ နိုင်ငံအလတ်မှာတောင် တကယ်ဆိုးချိန်တုံးက တနေ့ဝူလောက်ဘဲ ရှိခဲ့တာပါ။ လူများလို့ အကူးများမှာစိုးရင် ရောင်းမကုန်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပေးထားပေါ့ဗျာ။

11 December 2022

ဓားရိုးကမ်း


 ၂၀၁၀ နောက်ပိုင်း စာပေစိစစ်ရေး မရှိတဲ့အချိန်ကစ စာအုပ်မျိုးစုံ ထွက်လာတယ်။ လူငယ်တွေအတွက် စာအုပ်ကိုင်ဖတ်ချိန်မဟုတ်မှ စာအုပ်တွေ အသစ်ဒီလောက်ထွက်တာ အံ့ဩမိ။ ပင်ကိုယ်ရေး နိုင်ငံရေးစာပေကအစ ဘာသာပြန်အဆုံး အရင်ကအပိတ်ခံရလွန်းလို့ မထုတ်ရဲတဲ့ စာအမျိုးအစားတွေ အသစ်ထွက်တယ်။ ရန်ကုန်ဘုခ်ပလာဇာနဲ့ စာအုပ်ရောင်းပွဲတွေရောက်ရင် ဘယ်လိုမှထင်မထားတဲ့ စာအုပ်တွေပင် တွေ့မိတယ်။ စာအုပ်ခေတ်မဟုတ်တော့လို့ စီးပွားရေးကိုက်ပါ့မလား တွေးပူမိလို့ ရေးသူရောထုတ်သူတွေပါ ကျေးဇူးတင်မိ။

.

အခု ဖတ်ပြီးသွားတဲ့ ဒီစာအုပ်လည်း ရန်ကုန်ဘုခ်ပလာဇာမှာ လျောက်ကြည့်ရင်းတွေ့လို့ ဝယ်မိတာ။ ကြားဘူးလို့ မဟုတ်ဘူး။ မူရင်းက ပူလစ်ဇာဆုရဆိုလို့ ပိုစိတ်ဝင်စားသွားတယ်။ ဘာသာပြန်သူ ရာပြည့်ရဲ့ အရိုင်းဒီရေ တအုပ်တော့ ဖတ်ဖူးတယ်။ ဘာသာပြန်ဘဲ။

.

အခုစာအုပ်က တောင်ဗီယက်နမ်မှာ စစ်ရှုံးလို့ အမေရိကန်တွေ ပြန်ပြေးရတဲ့အချိန်မှာ ဇတ်စတယ်။ ဇတ်လိုက်က တောင်ဗီယက်နမ် စစ်တပ်က ဗိုလ်ချုပ်ကြီးတယောက်ရဲ့ ပီအေ။ သို့သော် သူက မြောက်ဗီယက်နမ် သူလျှို။ အဖေပြင်သစ်ဖုန်းကြီးနဲ့ အမေဗီယက်နမ်ကမွေးတော့ အင်္ဂလိပ်စာတတ်တော့ အလုပ်ဖြစ်နေတာ။ တပ်ထဲမဝင်ခင် အမေရိကားမှာ ပညာသင်သွားဘူးသေး။

.

တောင်ဗီယက်နမ်တွေ စစ်ရှုံးတော့ သူ့ဗိုလ်ချုပ် အမေရိကားပြေးရပြီ။ သူကမလိုက်ချင်ပေမယ့် အထက်ကခိုင်းတော့ သူလှျိုဆက်လုပ်ဖို့ လိုက်သွားရတယ်။ ဇတ်လမ်းပေါ့။ အမေရိကားမှာ ပိပိရိရိ အလုပ်လုပ်နိုင်တယ်။ နှစ်အနည်းငယ်ကြာတော့ ထိုင်းဘက်ကတဆင့် တန်ပြန်တော်လှန်ရေးလုပ်ဖို့ စေလွှတ်ခံရတယ်။ သူကလည်း နဂိုရ်က ​ေမြာက်ဗီယက်နမ်ဘက်ကဆိုတော့ ပြန်ချင်တာနဲ့ အတော်ဘဲပေါ့။

.

ပထမ စစ်ဆင်ရေးမှာတွင် အဖမ်းခံရပြီး ဇတ်လမ်းဖြစ်တယ်။ ကိုယ်တိုင်ဖတ်ကြည့်ကြရင် ပိုကောင်းမယ်။ စိတ်ဝင်စားစရာ အဖြစ်အပျက်တွေနဲ့ ဇတ်လမ်းဖွဲ့ထားတယ်။ မူလရေးသူက တောင်ဗီယက်နမ်ကပြေးသူရဲ့ အဆက်ထင်တယ်။ အမေရိကားမှာနေတဲ့ ဗီယက်နမ်ဘဲ။ မြောက်ဘက်အကြောင်း မကောင်း ဘက်လိုက်ရေးထားသလို ထင်ရပေမယ့် တောင်မြောက်စစ်ပွဲအပြီး နှစ်ငါးဆယ်အကြာမှာ ဗီယက်နမ်က စစ်ပွဲမရှိဘဲ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေပါပြီ။ ကိုဗစိအပြီး လာလိုက်တဲ့တိုးရစ်တွေမှာ အမေရိကန်တွေက တဝက်လောက်များ ရှိနေမလား မသိ။ ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ် ခေတ်ဟောင်းအကြောင်း ရေးထားတဲ့ ဝတ္ထုကောင်းတအုပ်ပါ။ 

02 December 2022

ငှက်မင်းသားဝမ်းဖြူ တံဆိပ်ခေါင်း၊










 မြန်မာဒေသရင်း ငှက်မျိုးစိတ်များ စီးရီးအဖြစ် ငှက်မင်းသားဝမ်းဖြူ တံဆိပ်ခေါင်း ယနေ့ထုတ်ပါတယ်။ ၂၀၀ကျပ်တန်ပါ။ FDC နဲ့  တံဆိပ်ခေါင်းအကြောင်း မှတ်တမ်းလွှာ pamphalet လည်း ထုတ်ပါတယ်။ လေးရာကျပ်စီပါ။ နှစ်ခုလုံးရဲ့ ပုံနှိပ်ကွာလတီ ကောင်းပါတယ်။

.

တံဆိပ်ခေါင်းကတော့ အရင်ခေါင်းတွေလိုပါဘဲ။ ဒီဇိုင်းလှပေမယ့် ပုံနှိပ်တာ ညံ့ပါတယ်။ အရောင်မထွက်ပါ။ သတင်းစာ ဖေ့ဘုတ်တွေမှာ ဖော်ပြတဲ့အရောင်နဲ့ နှိုင်းယှဥ်နိုင်အောင် ပုံမှာဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ 

.

ဒီတခေါက်မေးကြည့်တော့ ငှက်စီးရီး ၉ခေါင်း ထုတ်မှာပါတဲ့။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်သုံးဆယ်ကျော် အီးမေးလ်ခေတ်မစားခင်ကဆို မြန်မာတံဆိပ်ခေါင်း ကမ္ဘာကတောင် စိတ်ဝင်စားခံရနိုင်ပါတယ်။ ခုတော့ ဝါသနာရှင်တွေဘဲ ဝယ်ကြဖို့များပါတယ်။ တံဆိပ်ခေါင်းကပ် စာပို့တာ မတွေ့မိပါ။

.

စီးရီးထုံးစံအတိုင်း နိုင်ငံအမည် မြန်မာလိုမပါပါ။ မှင်အရောင်မှိန်လွန်းတော့ ငှက်အမည်တွေ ဖတ်ရခက်ပါတယ်။ နှစ်အနည်းငယ်ကြာရင် ဖတ်ရမယ်မထင်ပါ။