ပန်းတဥ်း တံဆိပ်ခေါင်း

 

မြန်မာ့ရိုးရာ ပန်းဆယ်မျိုးစီးရီးရဲ့ တတိယတံဆိပ်ခေါင်း ပန်းတဥ်းကို ယနေ့ထုတ်ဝေပါတယ်။

.

၂၀၀ကျပ်တန်ဖြစ်ပြီး FDCလည်း ၂၀၀ကျပ်နဲ့ ထုတ်ဝေပါတယ်။

.

ပန်းတဥ်း : ကြေးထည်အမျိုးမျိုး သွန်းလုပ်သည့်ပညာဖြစ်သည်။ 

ဝူဟန်ကိုဗစ် ဩဂုတ် ၂၆

 

ကမ္ဘာမှာ #ဝူနာ ၂၄သန်းကျော်သွားပါပြီ။ WHOက ကမ္ဘာမှာ ဝူနာတိုးနှုန်း အရှေ့တောင်အာရှကလွဲလို့ ကျလာပြီဆိုပေမယ့် လေးရက်ကို တသန်းနှုန်း တိုးနေတုံးပါ။ သေဆုံးသူ ၈သိန်းကျော်နဲ့ ပြန်ကောင်းသူ ၁၆၅သိန်းကျော်ပါ။ 

.

ယူအက်စ်ကတော့ ဝူကောင်းတုံးပါ။ ဝူနာ ခြောက်သန်းပြည့်ပါတော့မယ်။ ဖြစ်စက တုပ်ကွေးလူနာ နှစ်စဥ်ရှစ်သောင်းခွဲလောက်ဖြစ်နေကြလို့ ဒေါ်နွယ်ထွမ်းပြောခဲ့ပေမယ့် ခုသေသူကို တသိန်းရှစ်သောင်းရှိနေပါပြီ။ ဘရာဇီးနဲ့ အန္ဒိယမှာ သုံးသန်းကျော်စီနဲ့ ရုရှမှာတသန်းပြည့်ပါတော့မယ်။ အန္ဒိယမှာက နေ့စဥ် ခြောက်သောင်းကျော်တိုးနေတာပါ။

.

တရုပ်ကြီးတောင် ဇယားမှာ ၃၅ရောက်သွားပြီ။ လူဦးရေဆယ်သန်းလောက်ဘဲရှိတဲ့ ဆွီဒင်ကကျော်တက်သွားပါပြီ။ လူဦးရေကိုးသန်းမပြည့်တဲ့ အစ္စရေးကလည်း ဝူနာတသိန်းကျော်သွားပါပြီ။

.

ကိုရီးယားမှာ တကျော့ပြန်ဝူနေပါတယ်။ အစိုးရရဲ့ကိုင်တွယ်ပုံကြောင့်ဆိုပြီး ဆေးဝန်ထမ်းတွေဆန္ဒပြနေကြတယ်။ စံနစ်ပြင်မပေးရင် ဆက်ပြကြမယ်တဲ့။ လေမုန်တိုင်းကလည်း ဒီရက်အတွင်းအတိုက်ခံရမှာမလို့ အစိုးရအတွက် ပွဲကြီးပွဲကောင်းပါ။ ဝူနာပြန်ပြန့်တဲ့တနေရာဖြစ်တဲ့ စတားဘတ်ကော်ဖီဆိုင်မှ ဝန်ထမ်းတွေကို ဆေးစစ်ကြည့်တော့ မတ်စ်တပ်ထားတဲ့ဝန်ထမ်းတွေ အကူးမခံရဘူးလို့ သိရပါတယ်။

.

အင်္ဂလန်မှာ နောက်လကျောင်းတွေပြန်ဖွင့်ဖို့ လုပ်နေပါပြီ။ ကျန်းဌာနကတာဝန်ရှိသူက ကျောင်းရက်ရှည်ပိတ်တာက ကျောင်းသားတွေအတွက် ဝူထက်ပိုဆိုးလို့ ကျောင်းပြန်တက်ကြပါတဲ့။ ဝန်ချုပ်ကလည်း ကျောင်းပြန်တက်ဖို့ ဆော်သြပါတယ်။ သူတို့အတွေးကလည်း တမျိုးပါလားနော်။ အောက်စဖို့ဆေး နောက်တသုတ်တော့ ဆောင်းဦးပေါက်မှာ စမ်းမယ်လို့ပြောပါတယ်။

.

စလုံးမှာ စ်ိးပွားရေးထိလို့ အလုပ်လျော့မှာစိုးနေပေမယ့် ကျန်းမာရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ အလုပ်သစ်တွေ ခန့်မယ်လို့ကြေငြာပါတယ်။ စလုံးမှာ ဝူနာအသစ်တွေ့တာ ဆယ်ဂဏန်းအထိ ကျလာပါပြီ။ ခရီးသွားလည်း ပြန်စချင်နေပါပြီ။ ဘရူနိုင်းနဲ့ နယူးဇီလန်ကလာရင် ခြေရာခံကရိယာ နှစ်ပတ်ဝတ်ထားရပြီး Qစရာမလိုပါတဲ့။ မလေးနဲ့လည်း လမ်းကြောင်းရှာနေသလို ဂျပန်နဲ့လည်း အပြန်အလှန်ခွင့်ပြုပါလိမ့်မယ်။ တနေ့က စလုံးမှတရုပ်သွားတဲ့ စကုလေကြောင်းမှာ ဝူနာတွေ့တာ လေယာဥ်ဝန်ထမ်းတွေမကူးဘူးလို့ သိရပါတယ်။ အကာအကွယ်တွေဝတ်ထားတာရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးပါဘဲ။

.

ထိုင်းမှာ ပြည်တွင်းခရီးသွားပြန်စမယ်ပြောပေမယ့် နိုင်ငံအရေးပေါ်အခြေအနေကို စက်တင်ဘာလကုန်အထိ တိုးလိုက်ပါတယ်။ ပြည်ပကလာခွင့်ပြုရင် တရုပ်တွေဘဲ ခုအချိန်အများဆုံး လာကြမယ်ထင်တယ်။ တရုပ်မှာတော့ ဝူသစ်မတွေ့တာ ကိုးရက်ရှိပြီဆိုပေမယ့် လုံးဝစိတ်မချရသေးပါ။

.

အမေကြီးကားက လေကြောင်းတွေလည်း ဆက်ပျံဖို့ကြိုးစားနေတယ်။ ဒါပေမယ့် AAလေကြောင်းက အစိုးရဆက်မထောက်ပံ့ရင် အောက်တိုဘာမှာ လူ၁၉၀၀၀လောက် အနားပေးရမယ်တဲ့။ ဖင်လန်လေကြောင်းကတော့ လူတထောင်လောက် လျော့ပါမယ်။ ထိုင်းလေကြောင်းပြန်ဖွဲ့ဖို့ စက်တင်ဘာ၁၄မှာ တရားရုံးက အမိန့်ချပါလိမ့်မယ်။ တကမ္ဘာလုံး လေကြောင်းလိုင်းတွေ ပြုတ်မယ့်ကိန်းပါ။

.

ရွှေပြည်မှာတော့ ဝူပြန့်နှုန်း များလာပါပြီ။ နှစ်ရက်အတွင်း ဝူတရာတွေ့ပါတယ်။ အများစုက ရခိုင်ပြည်နယ်မှာပါ။ အဲ့ဒီမှာ အောက်ဘရိတ်အဆင့်လို့ ပြောလို့ရနေပါပြီ။ ခုနောက်ပိုင်း ရခိုင်ဘက်မှာတွေ့တဲ့ဝူက အပြန့်လွယ်ပေမယ့် ရောဂါလက္ခဏာ ပြင်းထန်ဟန်မတူပါ။ လက္ခဏာမပြသူ၊ ဖျားနာခြင်းမရှိသူတွေ များပါသတဲ့။ အဲဒါမှန်ရင် တော်ပါသေးတယ်။

.

ကျန်းမာရေးရှု့ဒေါင့်ကမဟုတ်ဘဲ ဖြစ်စေချင်တဲ့ရှု့ဒေါင့်က တွေးကြည့်တယ်။ မြန်မာပြည်မှာ ဝူကြောင့်ခြောက်ဦးဘဲသေတယ်။ သူတို့ကလည်း အရင်ပြင်းထန်တဲ့ဝူမိတာဖြစ်ပြီး နဂိုရ်ရောဂါအခံ ရှိသူတွေလည်းဖြစ်တယ်။ နောက်ပိုင်းဝူသူတွေက အသည်းအသန်ဖြစ်သူတောင် မတွေ့ရဘူးတဲ့။ ဆေးလည်းမရှိဘဲ ကျန်းမာအောင်စောင့်ရှောက်ထားတာနဲ့တင် ပြန်ကောင်းသွားကြပုံဘဲ။ ဆေးရုံဆင်းရသူ ၃၃၉ဦးရှိခဲ့ပြီ။

.

အခုနောက်ဆုံးတွေ့နေတာက ဖျားနာတာမရှိ။ ကူးလွယ်တာသာရှိတာမလို့ ပုံမှန်ဖြစ်နေကျ ရာသီတုပ်ကွေးတွေလိုဖြစ်သွားရင် ကောင်းမယ်။ ကိုယ်ခံအားနည်းနေသူတွေ အကူးခံရရင်တော့ ဆင်တုပ်ကွေးလို ခံရမှာပေါ့။ အဖိတ်အစင်လည်း နည်းနိုင်ပါတယ်။ ရာသီတုပ်ကွေး၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေးနဲ့ ရာသီရောဂါတွေမှာတောင် သေသူတွေနှစ်စဥ် ရှိနေတာဘဲလေ။ ဖြစ်ချင်တာ ပြောတာပါ။ ခုထိကတော့ ဘာမှသေချာမပြောနိုင်တာမလို့ အပြင်လိုအပ်မှထွက်ပါ။ ထွက်တိုင်းမတ်စ်တပ်ပါ။ ပြန်လာတိုင်း လက်ဆေးကြပါအုံးနော်။

.

ဝူဟန်ဘေးကင်းဝေးကြပါစေ။ 

ဝူဟန်ကိုဗစ် ဩဂုတ် ၂၂

 

ဝူဟန်ကိုဗစ် သြဂုတ် ၂၂

°•°•°•°•°•°•°•°•°•°•°•°•°•

ကမ္ဘာမှာ #ဝူနာ ၂၃သန်းကျော်သွားပါပြီ။ လေးရက်တသန်းနှုန်းတက်နေတာ ကြာလာပြီ။ သေသူလည်း ရှစ်သိန်းကျော်သွားပြီ။ တရက်သုံးသိန်းနှုန်းအထိ တိုးခဲ့ရာက နှစ်သိန်းခွဲပြန်ဖြစ်လာလို့ တိုးနှုန်းပြန်ကျတယ်တော့ ပြောလို့ရပါတယ်။

.

သိသာတာကတော့ သေသူနဲ့ ပြန်ကောင်းသူ အချိုးပါ။ အရင်က ပြန်ကောင်းသူလေးဦးရှိရင် တဦးသေပါတယ်။ အခုက သေသူတဦးမှာ ပြန်ကောင်းသူနှစ်ဆယ်နှုန်းလောက် ရှိလာပါတယ်။ ရောဂါကို ခံနိုင်လာတဲ့ သဘောပါဘဲ။ သေသူအများစုကလည်း အသက်ကြီးသူတွေနဲ့ အခြားရောဂါရှိသူတွေ များခဲ့ပါတယ်။

.

ရုရှက ဆေးအမြောက်အများထုတ်နေတယ် ပြောပေမယ့် မယုံကြည်သေးသူ များနေပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားက ဆေးသန်းလေးဆယ်ဝယ်မယ်ပြောပေမယ့် ဘယ်ကဝယ်တယ် မပြောသေးပါဘူး။ WHO ညွှန်ချုပ်ကြီးကတော့ ဒီကပ်ဆိုး နှစ်နှစ်လောက်ရှည်ကြာမယ် ပြောလိုက်ပြန်ပါပြီ။

.

ရောဂါပြန့်မှာစိုးသူနဲ့ စီးပွားလုပ်ရမယ့်ကိစ္စတွေလည်း နိုင်ငံအများမှာ ရှုပ်ထွေးနေတုံးပါ။ စင်ကာပူက ခရီးသွားလုပ်ငန်းတွေ ပြန်စနိုင်ဖို့ ဘရူနိုင်းနဲ့ နယူးဇီလန်ကလာရင် Qစရာမလိုဘူး ပြောပါတယ်။ တရုပ်နဲ့ အရှေ့အာရှနိုင်ငံတချို့ကလာရင်တော့ တပတ်Qရပါမယ်။

.

ဟောင်ကောင်က စက်တင်ဘာတရင်နေ့ကစပြီး လူစုခွင့် စမ်းခွင့်ပြုမယ်ဆိုဘဲ။ သူတို့ဆီမှာ တတိယလှိုင်းတောင် ဖြစ်နေပါပြီ။ ဘယ်လိုစမ်းသတ်ချင်တာလည်း သဘောမပေါက်ပါ။ ကိုရီးယားမှာလည်း တနေ့ဝူနာသုံးရာကျော်ရက်တွေ ရှိလာနေပြီ။ လူမစုရလော့ဒေါင်းကိစ္စတွေမှာ နိုင်ငံရေးရော ဘာသာရေးပါ ရှုပ်ထွေးနေပါတယ်။ လူအများကို ပြန့်စေခဲ့တာ ချပ်ချ်တခုက ဘုန်းကြီးဖြစ်ပြီး သူကလက်ယာစွန်းရောက်တဦးပါတဲ့။

.

ကျောင်းပိတ်ရက်ရှည်ကြာလာတာ ကျောင်းသားတွေအတွက် မကောင်းဘူးဆိုပြီး ဘယ်ဂျီယံမှာ အထက်တန်းအကြီးတွေ ပြန်စဖွင့်ပါမယ်။ ရောဂါဖြစ်နှုန်း အရမ်းမြင့်တဲ့နိုင်ငံထဲ ပါပါတယ်။ ပြင်သစ်မှာလည်း ကျောင်းတွေပြန်ဖွင့်ရင် အသက်၁၁နှစ်အထက်တွေ မတ်စ်တပ်ရပါမယ်တဲ့။

.

လေယာဉ်နဲ့ ခရီးသွားလုပ်ငန်းတွေ အမေရိကန်က လုပ်နေရပါတယ်။ နိုင်ငံက ကျယ်တာကိုး။ ဒယ်လ်တာအဲလိုင်းက ပြည်ပခရီးစဥ်တွေ မကြာခင်ပြန်မယ် ပြောပါတယ်။ ဘိုအင်းကုမ္ပဏီက လေယာဥ်မောင်းခန်းနဲ့ ခရီးသည်ခန်းတွေ အမြန်ပိုးသတ်ပေးနိုင်မယ့် ကြိမ်နှင်တံ wand တည်ထွင်နေပါပြီတဲ့။ 

.

ရွှေမြန်ပြည်မှာတော့ စစ်တွေမှာ အခြေအနေ စဆိုးလာပါတယ်။ သုံးလေးရက်အတွင်း သုံးဆယ်လောက်ဝူလာတယ်။ ရန်ကုန်မှာတဦးက ဆေးခန်းလာပြလို့ ပိုစိုးရိမ်ကုန်တယ်။ ခုလေးတင်ဖတ်ရတဲ့သတင်းက ဆေးခန်းနဲ့ပတ်သက်သူအားလုံး ပထမအကြိမ်စစ်တာ နက်ဂတစ်ပါတဲ့။ စစ်တွေမှ အသွားအလာတွေလည်း ပိတ်ထားပါပြီ။ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာပုဂ္ဂိုလ်တွေလည်း လိုက်သွားနေကြပါပြီ။ ဝူမဝူစစ်တဲ့စက်တွေတောင် စစ်တွေသို့ အမြန်ဆုံးရွှေ့ စစ်သွားမှာပါတဲ့။

.

သိတ်စိုးရိမ်စရာ မလိုသလို သတိတော့ပိုထားကြပါ။ ကောလဟလတွေ လိုက်ကြည့်နေမယ့်အစား သက်ဆိုင်ရာက ထုတ်ပြန်တာကို စောင့်ကြည့်ကြပါ။ ရောဂါဖြစ်တဲ့သူ ဖြစ်တဲ့နေရာကို မသိနိုင်ပါဘူး။ ကိုယ့်အနီးမှာ ရှိနေနိုင်ပါတယ်။ မဖြစ်မနေလုပ်ရမှာက မလိုအပ်ဘဲ လူအများကြား မသွားပါနဲ့။ တတ်နိုင်သမျှ ခွာခွာနေပါ။ အပြင်ထွက်တိုင်း မတ်စ်တပ်ပါ။ ပြန်လာတိုင်း လက်ဆေးပါ။ ဒါတွေသည်သာ အကောင်းဆုံးကာကွယ်မှုတွေ ဖြစ်ကြောင်းပါခင်ဗျား။

ဝူဟန်ကိုဗစ် ဩဂုတ်၁၈

 

ကမ္ဘာမှာ #ဝူနာ ၂၂သန်း ကျော်ပါပြီ။ လေးရက်မပြည့်ခင် တသန်းတိုးပါတယ်။ ၇ရက်နဲ့ နှစ်သန်းတိုးသလိုပါဘဲ။ အများဆုံးဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်နဲ့ ဘရာဇီးမှာ တိုးနှုန်းကျလာပေမယ့် အန္ဒိယနဲ့ လက်တင်အမေရိကနိုင်ငံတွေမှာ တိုးကောင်းတုံးပါ။ 

.

WORLDOMETER က ဝူနာပြဇယားမှာ (ပုံများ) ဝူနာအနည်းအများအလိုက် တန်းစီထားတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံက လောလောဆယ် ၁၇၁ပါ။ ဒါပေမယ့် လူဦးရေတသန်းမှာ ဘယ်နှစ်ယောက်ဝူလည်း စီလိုက်ရင် ဒုတိယအနည်းဆုံးပါ။  နံပတ်၂၁၂။ အောက်မှာ လာအိုနဲ့ သင်္ဘောနှစ်စီးဘဲရှိတယ်။

.

အဲဒီဇယားမှာဆို တရုပ်က ၃၄အထိကျသွားပြီ။ ဒိုမီနီကန်နဲ့ ဆွီဒင်က တရုပ်အထက်ရောက်သွားပြီ။ လူဦးရေ နည်းတဲ့နိုင်ငံငယ်တွေပါ။ ဝူနာတသိန်းကျော်တဲ့နိုင်ငံစာရင်းထဲ အီကွေဒေါနဲ့ ဘိုလီးဗီးယားရောက်သွားပြီ။ လူဦးရေနည်း နိုင်ငံငယ်လေးတွေပါဘဲ။ စိုးရိမ်စရာပါ။ 

.

အာဖရိကတိုက်မှာ အဆိုးဆုံးက အီဂျစ်နဲ့ တောင်အာဖရိကပါ။ တနေ့က တောင်အာဖရိက သမတက တိုးနှုန်းအမြင့်ဆုံးကိုကျော်ပြီမို့ စီးပွားရေးတွေပြန်စဖို့ ဆော်သြပါတယ်။ လူတွေရဲ့စားဝတ်နေရေးက ရှိသေးတော့ အမြဲလော့ဒေါင်းလို့လည်း မဖြစ်ဘူးလေ။ ဒါပေမယ့် တောင်အာဖရိကမှာ ဝူနာ ၅သိန်း၈သောင်းရှိနေပြီး တနေ့ကို သုံးလေးထောင်တိုးတုံးပါ။

.

တကမ္ဘာလုံးရဲ့ စီးပွားရေးကိုကြည့်လိုက်ရင် အကျကြီးပါဘဲ။ ဗြိတိန်က ၁၁နှစ်အတွင်း အဆိုးဆုံးတဲ့။ ဂျပန်က ၂၇%ကျော်ကျပြီး ၁၉၈၀နောက်ပိုင်း အဆိုးဆုံးပါတဲ့။ ကျန်နိုင်ငံတွေ ကုမ္ပဏီတွေလည်း အကျဘဲများပါတယ်။ ထူးထူးခြားခြား လော့ဒေါင်းချိန် အိမ်မှာနေရင်း လုပ်လို့ရတဲ့ ကုမ္ပဏီအနည်းငယ်ကတော့ အတက်ပြပါသတဲ့။

.

ရောဂါကပ်ကြီး ကင်းပြီလို့ ဂုဏ်ယူကြေငြာနိုင်တဲ့ နိုင်ငံတွေလည်း ပြန်လော့ဒေါင်းနေရတယ်။ အဲဒီထဲမှာ နယူးဇီလန်လို ပြင်ပနဲ့ အဆက်ဖြတ်နေနိုင်တဲ့ ကျွန်းနိုင်ငံတောင် ပြန်ဝူသူများလာလို့ ရွေးကောက်ပွဲတလနောက်ရွှေ့တယ်။ နိုဝင်ဘာမှလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲတွေ အေးဆေးကောင်းပါရဲ့။

.

ပညာတတ်နိုင်ငံတွေလို့ ပြောလို့ရတဲ့ ဂျာမဏီနဲ့ ပြင်သစ်မှာ အပြင်ထွက်ရင် မတ်စ်မတပ်မနေရ အမိန့်ထုတ်လို့ ဆန္ဒပြသူတွေရှိတယ်။ လူ့အခွင့်အရေး အကြောင်းပြပေမယ့် နိုင်ငံရေးပါမယ်ထင်တယ်။ ဒီက ဘာသာရေးအကြောင်းပြပြီး ဘုရားသွားကန်တော့သူတွေလိုပေါ့။ အနည်းအပါးပါ။ အစ္စရေးအစိုးရကတော့ တမျိုး။ ဝူကိစ္စ အကိုင်အတွယ်ညံ့လို့ ထွက်ပေးဖို့ဆန္ဒပြခံနေရချိန်၊ ယူအေအီးနဲ့ သံတမန်စာချုပ် ချုပ်ပြလို့ ခဏတော့ငြိမ်သွားပြန်ပြီ။

.

ရွှေပြည်မှာတော့ တနေ့က ပြည်တွင်းကူးလို့ ယူဆရမယ့် ဝူနာတယောက် စစ်တွေဘက်မှာတွေ့ပြန်တယ်။ မိသားစုဝင်တဦးက NGOဝန်ထမ်းဆိုတော့ မိသားစုဆေးစစ်ချက်ထွက်မှ အတိအကျသိရမယ်။ သူ့ကိုဘယ်က ကူးသလဲဆိုတာ သိမှဖြစ်မှာ။

.

 ရောဂါလက္ခဏာ မပြခင်နှစ်ပတ်အတွင်း လေယာဥ်နှစ်ကြိမ်စီး ခရီးသွားထားတယ်။ ဘဏ်မှာလုပ်တာဆိုတော့ အထိအတွေ့များခဲ့မှာဘဲ။ သက်ဆိုင်ရာဌာနတွေက ချက်ချင်းအက်ရှင်ယူတာတွေ အားရစရာတွေ့ရလို့ တော်ပါသေးရဲ့။ လေပျံနဲ့ခရီးသွားခဲ့တာ၊ လေယာဥ်တွေက နောက်ခရီးစဥ်တွေမှာသုံး၊ ရန်ကုန်ပြန်ညအိပ်နဲ့ ပြန့်မယ်ဆို ပြန့်ချင်စရာပါ။ 

.

ပြည်ပခရီး မသွားဘူးဘူး။ ဝူနာတွေနဲ့ မထိတွေ့ဘူးဘူးနဲ့ အကူးခံရတယ်ဆိုတာ ပြည်တွင်းမှာတွင် လက္ခဏာမပြဘဲ ဝူနေသူတွေ ရှိနေနိုင်တာကို ပြတာပါ။ အချို့လည်း သာမန်တုပ်ကွေးလို ရောဂါပီးသွားနေကြလား မသိပါဘူး။ ကိုယ်ခံအားနည်းနေသူမှဘဲ လက္ခဏာပြနေလားမသိ။

.

ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ် ပြည်တွင်းမှာဝူနာနည်းပေမယ့် မိမိပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဝူနေသူရှိနေနိုင်ပြီ။ ပေါ့ဆလို့မဖြစ်ပါ။ ဒီတော့ ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်တွေ ဆက်လုပ်နေကြပါဦး။ လက်ဆေး၊ မတ်စ်တပ်၊  မလိုဘဲအပြင်မထွက်ပါနဲ့။ ထွက်ရင်လူချင်းခွာနေ။

.

ဝူဟန်ဘေးကင်းဝေးကြပါစေ။ 

မြန်မာ့ကိုဗစ် အခြေအနေ၊

 

   ကမ္ဘာမှာ ဝူဟန်ကစလိုက်တဲ့ ကိုဗစ်ကပ်ဆိုးကြီး မွှေနေတုံးပါ။ တနေ့ထက်တနေ့ ရောဂါကူးသူများလာပြီး ဒီနေ့ဆို ၂၁သန်း ကျော်ခဲ့ပါပြီ။ သေဆုံးသူ ၇သိန်း ကျော်ခဲ့ပါပြီ။ 

.

ဒီရောဂါဖြစ်နေသူ အရေအတွက်စာရင်းကို WORLDOMETER ဆိုတဲ့ webpage ကနေ အမြဲဖော်ပြနေပါတယ်။ များသောအားဖြင့် လူနာအများဆုံးဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံတွေကိုဘဲ ကြည့်သူတွေက သတိထားကြည့်ကြတယ်။ ဘယ်လောက်တောင် ရောဂါကူးနေသလဲပေါ့။

.

ယေဘုယျအားဖြင့် လူဦးရေများတဲ့တိုင်းပြည်မှာ ရောဂါများမယ်ထင်ရပါတယ်။ ကိုဗစ်မှာတော့ အဲဒီလို ပုံသေပြောမရပါ။ ဇယားမှာ လူနာအများကစ ဖော်ပြထားပေမယ့် လူတသန်းမှာ ဘယ်နှစ်ယောက် ကူးစက်ခံရပြီလည်း ကြည့်လို့ရပါတယ်။ 

.

အဲဒီလိုကြည့်လိုက်တော့ လူဦးရေ ၂၈သိန်းဘဲရှိတဲ့ ကာတာနိုင်ငံက ဝူနာ တသိန်းတသောင်းကျော် ရှိနေတာတွေ့ရတယ်။ ၂၇ယောက်မှာ တယောက် ရောဂါရှိတဲ့သဘောပါ။ စင်ကာပူက နံပတ် ၂၀မှာပါ။

.

အဲဒီဇယားရဲ့ အောက်ဆုံးကို ကြည့်လိုက်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံက ဒုတိယအောက်ဆုံးမှာပါ။ အောက်ဆုံးနှစ်ကွက်က သင်္ဘောပေါ်မှာ ဖြစ်တဲ့စာရင်းပါ။ ဆိုလိုတာက လူဦးရေနဲ့ ရောဂါသည် အချိုးကျကြည့်ရင် မြန်မာပြည်က ဒုတိယအကောင်းဆုံးမှာ ရှိနေပါတယ်။ အင်မတန် ဂုဏ်ယူစရာ ကောင်းယုံမက ကပ်ရောဂါကြီးနဲ့ ဝေးကြောင်းပြတာမလို့ စိတ်ချမ်းသာစရာပါ။ 

.

ဒါဟာ နိုင်ငံတော်အစိုးရ၊ ကျန်းမာရေးဌာနတွေနဲ့ ပြည်သူတွေ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တဲ့ ရလာဒ်ပါ။ ဒီရလာဒ်ကို ဆေး စိတ်ချစွာ တွေ့ရှိပြီး ကပ်ကြီးပြီးပြီလို့ ကြေငြာသည်အထိ ထိန်းကြရပါမယ်။ ဒီလိုထိန်းဖို့ကလည်း ခုက်ိုခြောက်လလောက် ရှိပြီဖြစ်တဲ့ အပြုအမူတွေကို ဆက်လုပ်နေကြဖို့ပါဘဲ။

.

သိတ်ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်လည်း မဟုတ်ပါဘူး။ မလိုအပ်ဘဲ လူအများကြား မသွားပါနဲ့။ သွားရင် ခပ်ခွာခွာနေပါ။ အပြင်ထွက်တိုင်း မတ်စ်တပ်ပါ။ ပြန်လာရင် လက်ဆေးပါ။ ဒါလောက်လုပ်နေရင်ကို ထိန်းနိုင်ပါပြီ။ 

.

ဝူဟန်ကိုဗစ်ဘေး ကင်းဝေးကြပါစေ။ 

မြစ်တစင်းရဲ့အစ

 

ကျနော့်မှာ စိတ်ကူးတခုရှိခဲ့တယ်။ ဖြစ်နိုင် မဖြစ်နိုင်သာ သေချာမသိတာ။ မနေ့ကကြည့်ရတဲ့ ဗီဒီယို လေးပိုင်းအရ ဖြစ်နိုင်သွားပါတယ်။

.

ဧရာဝတီမြစ်ကြီးရဲ့အစ မေခမြစ်ဖျား ရေစစီးတဲ့နေရာ မြင်နိုင်မလားပေါ့။ ဆန်တက်ကြည့်ရင် မြစ်ကနေချောင်း၊ ချောင်းကနေမြောင်း၊ မြောင်းကတဖြေးဖြေးသေးသွားပြီး တကဲ့ရေစစီးတဲ့နေရာ ရှိနိုင်မလားပေါ့။

.

ဖြစ်နိုင်သွားပါတယ်။ မနေ့ကကြည့်ရတဲ့ ဗီဒီယိုမှာ ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးမြစ် နိုင်းမြစ်ရဲ့အစကို မြေထဲပင်လယ်ကစ လိုက်ကြည့်တာ ကြည့်ရတယ်။ အဖျားဘက်မှာ နိုင်းအပြာနဲ့ နိုင်းအဖြူဆိုပြီး သတ်မှတ်ထားလို့ နှစ်ဖက်လုံး ကြည့်ခဲ့ရပါတယ်။

.

မြေထဲပင်လယ် အလက်ဇန်းဒြီးယားမြို့ကစတယ်။ လေပျံ ရထား ကား ​လှေသင်္ဘော အဆင့်ဆင့်စီးပြီး နောက်ဆုံးခြေလျှင်ကြိတ်ရတာပါ။ နိုင်းမြစ်ကြီးတလျောက် ဒေသတွေ လူနေထိုင်မှုတွေပါ ပြသွားတဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ခရီးသွားမှတ်တမ်းပါဘဲ။

.

မြစ်တလျောက်ဆန်တက်ရင် ဆူဒန်နိုင်ငံ ခါတွန်မြို့နားမှာ မြစ်နှစ်ခုကွဲပါတယ်။ ရေစီးအတိုင်းဆိုရင်တော့ မြစ်နှစ်စင်းဆုံတာပေါ့။ ရေနှစ်မျိုးရဲ့အရောင်ကလည်း သိသိသာသာကွဲပါတယ်။ အရောင်တွေက အဖြူနဲ့အပြာ မဟုတ်တော့ပါ။ ရွံ့ရောင်ပေါက်နေပါပြီ။ ရေများချိန်ဆို ဆယ်မိုင်လောက်အထိ အရောင်ကွဲပါသတဲ့။

.

မြစ်ပြာဘက်ကို လေပျံနဲ့သွားရတာ။ မြစ်ကျဥ်းပြီး ​လှေသွားမရလို့။ သူက အီသီယိုးပီးယားက အယ်လ်ဘတ်ရေအိုင်ဘက်က စစီးတာ။ အယ်လ်ဘတ်ဆိုတာ မြစ်ဖြူစစီးတဲ့ ဝိတိုရီးယားအိုင် အမည်ပေးတဲ့ဘုရင်မ ယောက်ကျားအမည်တဲ့။ အဲဒီရေအိုင်ထဲကိုစီးတဲ့ ချောင်းဖျား၊ အီသီယိုးပီးယားကုန်းမြင့်အထိ လိုက်ကြည့်တာ။ 

.

ရှိတယ်ဗျာ။ နိုင်းအပြာအစလို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ရေထွက်အထိရောက်တယ်။ အီသီယိုးပီးယားက မူစလင်များပေမယ့် အဲ့​ဒေသက ခရာဇ်ယာန်နယ်မြေ။ ခရာဇ်ယာန်ဘုန်းကြီးက စောင့်ရှောက်ထားတယ်။ holy water ဆိုပြီး။ ရေထွက်ရာနေရာကို သွပ်ရုံဆောက်ကာထားတယ်။ ကင်မရာအဖွဲ့ကို ပေးမဝင်ဘူး။ လူတွေက ရောဂါအကုန်ပျောက်တယ်ဆိုပြီး လာချိုးကြ၊ ပုန်းတွေနဲ့လာသယ်ကြဘဲ။

.

နိုင်းအဖြူရဲအစက ဝိတိုရီးယားအိုင်ထဲကို စီးဝင်တဲ့ ချောင်းဖျားအထိလိုက်တာ။  တောထဲကို ကုန်းကြောင်းလိုက်ရတာ။ သူက ယူဂန်ဒါနိုင်ငံထဲမှနေ ရဝမ်ဒါတောထဲအထိရောက်တယ်။  သစ်ပင်​ေတွခြုံတွေခုတ်ပြီး နောက်ဆုံးကားသွားလို့ရတဲ့နေရာကနေ သုံးမိုင်လောက်လျှောက်မှရောက်တော့တယ်။ အနားမှာ ဘာမှမရှိဘူး။ မိုင်လေးထောင်ကျော်ရှည်တဲ့ နိုင်းမြစ်ကြီးရဲ့အစလို့ ဆိုင်းဘုတ်တော့ ထောင်ထားတယ်။ ရွံ့မြေပေါက်ကလေးထဲက ရေစစိမ့်ထွက်တဲ့နေရာ။ ရေနည်းချိန်ဆိုတော့ ရေစိမ့်တယ်ဆိုယုံလေး။ ဒီကရေက နောက်တလခွဲလောက်ကြာမှ မြေထဲပင်လယ် ရောက်မယ်ဆိုဘဲ။ စိတ်ဝင်စားစရာပါဘဲ။

ပန်းထိမ် တံဆိပ်ခေါင်း

 

   မြန်မာ့ရိုးရာ ပန်းဆယ်မျိုးစီးရီးရဲ့ ဒုတိယမြောက် တံဆိပ်ခေါင်းထွက်တယ်။ ပန်းထိမ်ပါ။ ပုံအနေနဲ့ ရွှေပန်းထိမ်ရော ငွေပန်းထိမ်ပါ ပါတယ်။ ငွေထည်ပစ္စည်း ကြီးကြီးတွေတွေ့လို့ ယွန်းထည်နဲ့ မမှားကြစေလိုပါ။

.

၂၀၀ကျပ်တန် တံဆိပ်ခေါင်းပါ။ FDC လည်း ထုတ်ဝေပြီးတော့ တအိပ် ၂၀၀ကျပ်ပါဘဲ။ 

ဝူဟန်ကိုဗစ် ဩဂုတ် ၂

ဝူဟန်ကိုဗစ် သြဂုတ် ၂

.

ကမ္ဘာကြီးမှာ ကိုဗစ်၁၉ကပ်ဆိုး တိုးဖြစ်နေတုံးပါ။ မနေ့ကတနေ့ထဲ နှစ်သိန်းခွဲတိုးပြီး သေသူ ခြောက်ထောင်နီးပါးပါ။ #ဝူနာ ၁၈သန်းကျော်သွားပါပြီ။ တသန်းတိုးဖို့ သုံးရက်ကျော် လေးရက်နီးပါးဘဲကြာပါတယ်။ သေသူ ခြောက်သိန်းရှစ်သောင်းကျော်နဲ့ ပြန်ကောင်းသူ ၁၁သန်းကျော်ပါ။ 

.

ယူအက်စ်က အဝူအများဆုံးဖြစ်နေဆဲပါ။ လေးသိန်းခုနှစ်သောင်းကျော်ရှိနေပြီ။ တရက်ကို ခုနှစ်သောင်းကျော် တိုးမြဲ။ သေသူလည်း တသိန်းခွဲကျော်ပြီ။ ဒီကပ်ဆိုးကို အင်မတန်ပေါ့ဆစွာ ထိမ်းခဲ့တဲ့ သမတဒေါ်နွယ်ထွမ်းပင် မတ်စ်တပ်နေပါပြီ။

.

ဒုတိယအများဆုံး ဘရာဇီး၊ ဝူနာ နှစ်သိန်းခုနှစ်သောင်းကျော်၊ တတိယ အန္ဒိယ၊ တသိန်းခုနှစ်သောင်းကျော်ပါ။ ဒီနှစ်နိုင်ငံရဲ့ ဝူနာသေနှုန်းက အမေရိကန်ထက် အတော်နည်းပါတယ်။ ဆင်းရဲသားတွေ ခံနိုင်ရည်ရှိနေလား မသိ။ 

.

ဝူဇယားမှာ တရုပ်ကို အီကွေဒေါက ကျော်သွားပြီ။ ဇယားမှာ ဝူနာရှစ်သောင်းကျော်နဲ့ ထိပ်ဆုံးကစခဲ့တာ ခု ၂၉အထိ ကျသွားပြီ။ လူဦးရေနည်းတဲ့ အိုမန်နဲ့ ဘိုလီးဗီးယားက ရက်ပိုင်းအတွင်း ကျော်အုံးမယ်။ ဖိလစ်ပိုင်လည်း တသိန်းကလပ်ထဲ ဝင်သွားပြီ။ ကူးစက်များတဲ့ နိုင်ငံတွေက ရုရှ တောင်အာဖရိက မက္ကဆီကို ပီရူး ကိုလံဘီယာ အာဂျင်တီးနားနဲ့ ဖိလစ်ပိုင်။ 

.

WHOက ဒီကပ်ဆိုးကြီးက ကြာအုံးမယ်လို့ ပြောတယ်။ ဥရောပမှာကို ဒုအကျော့ တအကျော့တွေ လာနိုင်သေးသတဲ့။ စပိန်ဒေသတချို့ ပြန်ဖြစ်တာကိုး။ ဝူနာ ၉၉ရက်မရှိလို့ ဂုဏ်ယူကြေငြာတဲ့ ဗီယက်နမ် ဒါနန်းမှာပြန်ဖြစ်လို့။ အရင်သေသူမရှိရာက ခုရက်ပိုင်းအတွင်း ၃ဦးသေပြီ။ ဒေသတွင်းက လူတသန်းကျော်လုံး ဝူစစ်မယ်လို့ ကြေငြာထားတယ်။

.

အန္ဒိယမှာ မနေ့က အသစ်ကူး ငါးသောင်းခုနှစ်ထောင်ကျော်နဲ့ စံချိန်တင်ပြန်သတဲ့။ တသန်းခုနှစ်သိန်းကျော် ဝူနေပြီ။ ဇူလိုင် တလအတွင်း ၁၁သိန်းတိုးတာ ပေါ့ဆမှုကြောင့်လား မေးခွန်းထုတ်နေရပြီ။

.

ဂျပန်မှာလည်း လော့ဒေါင်းဖွင့်ကတည်းက ပြန်ဝူတာများနေတယ်။ တိုကျိုတွင်သာမက ဝေးတဲ့အိုကီနာဝါကျွန်းမှာပါ အဝူများသတဲ့။ အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေငြာပြီး အိမ်မှာနှစ်ပတ် နေခိုင်းထားပြီ။ တိုးရစ်နေရာတွေလည်း ပိတ်ခိုင်းမတဲ့။ အဲ့မှာရှိတဲ့ အမေရိကန် စစ်စခန်းကြောင့်များလား။

.

ဂျာမဏီမှာ ကပ်ကမဆိုးဘဲ အလကားသတိပေးတာဆိုပြီး လူနှစ်သောင်းလောက် ဆန္ဒပြသတဲ့။ အံ့သြစရာ။ ဝူပေါင်းနှစ်သိန်းကျော်ပြီး သေသူတသောင်းပြည့်တော့မယ်။ တနေ့ကို လေးငါးရာ ဝူနာတိုးတုံး။ သတင်းမကြည့်လို့များလား။

.

ကိုရီးယားမှာ အစဦးပိုင်း ဝူနာပြန့်စေခဲ့တဲ့ တရားပွဲလုပ်ခဲ့တဲ့ ခရဇ်ယာန်ဂိုဏ်းခေါင်းဆောင်ကို အရေးယူပါပြီ။ သူက လူသိရှင်ကြား တောင်းပန်ပြီးသားပါ။ မြန်ပြည်က တရားဟောဆရာလည်း ဘယ်လိုနေပါလိမ့်။

.

ပိုလန်မှာလည်း ဝူသူများလာလို့ ပြန်လော့ဒေါင်းပါတယ်။ ရုရှမှာတော့ ကျန်းဝန်ကြီးက အာဏာပိုင်တွေ လူအများစုကြီးကို ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ စီစဥ်နေပြီလို့ ပြောတယ်။ ရုရှဆေးတွေစမ်းတာ တတိယအဆင့် လူမှာစမ်းတဲ့အဆင့် ရောက်နေပြီ။ နောက်နှစ်ဆင့်ကျန်တယ်။ ကျန်နိုင်ငံတွေရဲ့ဆေးတချို့လည်း တတိယအဆင့်ဘဲ။ လောထုတ်ပြီး တကယ်မကာကွယ်နိုင်ရင် ပြဿနာ။ သူတို့ကတော့ ပိုက်ဆံသယ့်ယူသွားမှာ။

.

လက်တင်အမေရိကက ကမ္ဘာ့ဝူကပ်ဆိုက်တဲ့ နေရာသစ်ဖြစ်နေပြီ။ ဘရာဇီးနဲ့ မက္ကဆီကို နှစ်နိုင်ငံက ပြီးခဲ့တဲ့လအတွင်း ဝူနှစ်ဆတိုးသတဲ့။ ထပ်လည်းတိုးအုံးမှာတဲ့။ နှစ်နိုင်ငံပေါင်း လေးဆယ့်ခုနှစ်သိန်းကျော်ပြီတဲ့။ အခြားလက်တင်အမေရိကနိုင်ငံတွေလည်း အဝူများတာပါဘဲ။ ဝေးလို့တော်သေးရဲ့။

.

ကိုလံဘီယာက ဒီလကုန်မှ လော့ဒေါင်းစမယ် စီစဥ်နေတယ်။ လက်ရှိဝူနာ သုံးသိန်းကျော်ပြီး သေသူတသောင်းဖြစ်နေပြီ။ မြန်မာပြည် NLDအစိုးရ ဘယ်လောက်လက်ဦးမှု ရယူခဲ့သလည်း သဘောပေါက်ကြမှာပါ။ 

.

ဒီရက်အတွင်း မူစလင်တို့ရဲ့ အရေးအကြီးဆုံး အဒ်ပွဲကို မက္ကာမှာ ဝူစည်းကမ်းများနဲ့အညီ လူအနည်းဆုံးနဲ့ လုပ်သွားပါသတဲ့။ ဘုရားဖူးတွေ မတ်စ်တပ်ရတယ်။ ဝူစစ်ခံရတယ်။ ဆိုရှယ်ဒစ်စတဲန့် လိုက်နာရတယ်။ နောက်ဆုံးဘုရားဖူး အစီအစဥ်ဖြစ်တဲ့ ငရဲတိုင်ကြီးကို ခဲနဲ့ပေါက်တဲ့နေရာဆို ဒီနှစ်လူတသောင်းဘဲ ပေါက်ရသတဲ့။ ခါတိုင်းနှစ်ဆို လူနှစ်သန်းခွဲကျော်။

.

အာဖရိကကြီးမှာ ဝူနာတသန်းပြည့်တော့မယ်။ အာဖရိကဝူရဲ့ ၄၀ရါနှုန်းဖြစ်တဲ့ တောင်အာဖရိကမှာ အခြေအနေအရ လော့ဒေါင်းဖွင့်ပေးရတယ်။ ဇင်ဘာဘွေမှာ ရိက္ခာအကူအညီမရရင် ဒီနှစ်ကုန်ဆို လူဦးရေ ၆၀ရါနှုန်းလောက် အစားအသောက်ကပ်ပါဆိုက်နိုင်တယ်လို့ FAOက သတိပေးထားတယ်။ ကင်ညာလေကြောင်းကတော့ မတ်လကတည်းက မပျံရတဲ့လေကြောင်း၊ တောင်းဆိုသူတွေရှိလို့ ပျံပြီတဲ့။ ဝမ်းပူဆာပြီလေ။

.

လော့ဒေါင်းလျော့တဲ့ နိုင်ငံတွေများလာသလို ဝူဖြစ်တာတွေလည်း ပြန်များလာပါပြီ။ မြန်မာပြည်မှာ တားမြစ်ထားတာတွေကို အကုန်ဖွင့်စေချင်သူတွေ စဥ်းစားစေချင်တယ်။ ဒီလောက်တားထားတာတောင် မလိုက်နာသူတွေရှိနေတာ လွှတ်ပေးလိုက်ရင် ထိန်းမနိုင်တဲ့ အောက်ဘရိတ်ဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ ဒီတော့အနည်းဆုံး အသိတရားရှိသူတွေက ဝူစည်းတွေ လိုက်နာကြပါအုံး။ 

.

ဝူဟန်ဘေးကင်းဝေးကြပါစေ။